Neden Anne Sütü? Özellikleri Nelerdir? Bebek için yararları nelerdir? Anne için yararları nelerdir? Anne sütünü sağıyorsanız nasıl saklamalısınız? Doğum sonrası kilolar için ne yapmalı? Pratik Öneriler
Yeni doğan bebeklerin ilk altı ay sadece anne sütü ile beslenmesi gerekir. Anne sütü bebek için en sağlıklı, en doğal, kısacası en uygun besindir. Anne sütü her bebek ve her dönem için özeldir. Anne göğsünde, bebeğin gelişimine özel farklı yapıda bir süt oluşur. İlk 5 gün “kolostrum” adını verdiğimiz koyu sarı renkli süt oluşur. Kolostrum, yeni doğan bebeğin ilk günlerdeki gereksinimi açısından büyük önem taşır. Bebeği besleyici ve enfeksiyonlardan koruyucu özellikleri ön plandadır. Doğar doğmaz ilk anne sütü alan bebeklerin vücutları, dış ortamdan gelecek olan zararlı mikroorganizmalara karşı korunur. Ayrıca sarılığın önlenmesine de yardımcı olur. Kolostrum 5-10 günler arasında geçiş sütü şeklini alarak, 3. haftadan sonra olgun süt özelliğini taşır. Olgun sütün protein içeriği kolostruma göre daha düşüktür. Anne sütü ile beslenen bebeklerde enfeksiyon hastalıkları, allerjik hastalıklar, ishal ve solunum yolu hastalıkları daha az görülür, beyin gelişimi daha iyi olur. Hatta ileri yaşlarda ateroskleroz, kanser ve multipl skleroz gibi hastalıklara daha az rastlanır.
Emziren annelerde ise meme kanseri, yumurtalık kanseri, osteoporoz ve kansızlık daha az görülmektedir. Anne sütü bebeklere verilebilecek en güzel armağandır. Bebeğine süt verebilmek, onun göğsünden büyük bir hazla süt emdiğini görüp doyduğunu hissetmek de anneye verilebilecek en güzel armağandır. Ancak bebeğin, bazen annenin göğsünden doğrudan süt alması mümkün olamamaktadır. Örneğin annenin çalışması, göğüs ile ilgili emzirmeye engel sağlık problemleri, bebeğin göğüs başını teknik nedenlerle tutamadığı damak yarığı gibi durumlar vb. Annenin bebeğini doğrudan göğsünden emzirememesinin sebebi ne olursa olsun, sağılan anne sütünün uygun şartlarda saklanması ve her türlü şartta bebeğe verilebilmesi büyük önem taşır. Bu amaçla uygun koşullarda sağılan sütü, oda ısısında (22-26 °C) 6 saat, buzdolabında (4°C) 24 saat ve derin dondurucuda (-18°C) 3 ay saklayabilirsiniz. Sakladığınız anne sütünü kesinlikle ocağın üzerine veya mikrodalga fırına koymayınız, kaynatmayınız. Bu durum sütün proteinini bozar. Buz dolabından çıkardığınız sütü kullanana kadar (24 saat) buzdolabında saklayınız. Sütün benmari usulü çözülmesini sağlayınız ve sıcaklığını kontrol ederek bebeğinize veriniz. Bebeğinizi besledikten sonra sütün artan kısmını atınız.
Doğum sonrası kilolar tüm annelerin korkulu rüyasıdır. Ancak bu kilolardan kurtulmak aslında hiç de düşünüldüğü kadar zor değildir. Çünkü doğum sonrası emzirme dönemi metabolizmanızın en hızlı çalıştığı dönemdir. Vücudunuz süt oluşumunu sağlamak için daha fazla enerji harcar. Vücudunuzun 1 mililitre süt salınımı için yaklaşık 7 kalori harcadığını biliyor muydunuz? Unutmayın, sütün artması için iyi beslenmeniz, stresden uzak durmanız, dinlenmiş olmanız ve bebeğinizi sık aralıklarla emzirmeniz çok önemlidir. Dengeli beslenerek hem sütünüzün kalitesini arttırabilir hem de kilo verme çabanıza katkı sağlayabilirsiniz.
Pratik Öneriler:
- Eski vücut ağırlığınıza geri dönmek için hemen acele etmeyiniz. Bu süre 6 ay ya da daha fazla sürebilir. Bebeğinizi emziriyorsanız eski formunuza daha erken döneceksiniz.
- Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. Güne kahvaltı ile başlayınız.
- Unlu, yağlı ve aşırı şekerli gıdalardan uzak durunuz.
- Gün içerisinde azar azar sık sık beslenin ve kızartmalardan uzak durunuz.
- Yemeklerinizi iyi çiğneyerek, yavaş yavaş yiyiniz.
- Balığı haftada en az iki kez tüketiniz.
- B12 vitamini süt verimliliği için önemlidir. En iyi kaynağı ise, yağsız kırmızı etdir. Haftada 2 kez mutlaka tüketiniz.
- Kalsiyumun yeterli almanız kemik sağlığınız için önemlidir. Bu nedenle süt ve süt ürünlerini tüketmeye özen gösteriniz.
- Folik asit gebelik döneminde olduğu kadar, emzirme döneminde de önemlidir. Yeşil yapraklı sebzeleri bol bol tüketiniz.
- Vitaminlerden zengin sebze ve meyveleri her gün tüketiniz.
- Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddesi içeren hazır besinlerden uzak durunuz.
- Yeterli D Vitamini alımı için günde 15 dk güneşlenmeye özen gösteriniz.
- Yemeklerde mutlaka iyotlu tuz kullanınız. Doğal besinlerle yeterince alınamayan iyot, ancak iyotlu tuz kullanımıyla anne sütünden bebeğe geçer.
- Kuru meyveler ve kuru yemişler demir ve kalsiyum gibi minerallerden de zengindir. Gün içerisinde bu besinlere de yer veriniz.
- Kansızlığa neden olduğundan yemeklerle birlikte çay içmeyiniz. Çayı yemeklerden 2 saat sonra açık olarak tüketiniz.
- Hazır meyve suları ve gazlı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran ve limonata tercih ediniz.
- Pekmez kan yapıcıdır. Şeker boş enerji kaynağıdır. Şeker yerine tatlı olarak pekmez tüketiniz.
- Sigara ve alkol kesinlikle kullanmayın.
- Bol su içiniz.
Dyt. Banu Özbingül Arslansoyu