Diyet yapmak istiyor ama yine de iştahınıza hakim olamıyor ve sürekli bir şeyler yeme arzusu duyuyorsanız, düzenli bir yaşam tarzını benimsemeniz gerekir.
İştah, çeşitli faktörlerden etkilenir. Kadınlarda hormonal değişimlerden dolayı özellikle hamilelik, menopoz ve regl öncesi dönemde iştah artar. Mevsimsel değişimler ve psikolojik sebepler de bazı kişilerde iştah artışına neden olabilir.
İştahınızı kontrol edebilmek için öneriler:
– Yalnızlık, can sıkıntısı, üzüntü ve kızgınlık gibi ruhsal durumlarda duygusal açlık yaşanabilir ve iştah artarak yeme isteği oluşabilir. Bu durumda besin tüketmeye yönlendiren nedenin ne olduğu bulunmalı ve o durumla yüzleşilmelidir. Yemeği yemeden önce kendinize “Şu an gerçekten aç mıyım”, “Yedikten sonra mutlu mu olacağım pişman mı olacağım” gibi sorular sorulmalıdır. Duygularınızı bastırmak için yenilen besinlerin soruna karşı bir çözüm olunmadığı bilinmelidir. İştahı kontrol etmek için, ilgiyi çekecek bir aktiviteye (yürüyüş yapmak, arkadaşlarınızla buluşmak, müzik dinlemek vs.) doğru yönelinmelidir.
– Yeterli ve dengeli beslenilmelidir. Gün içerisinde öğünler arasında 2-3 saat olmalı ve dört besin grubu da bulunmalıdır. Az ve sık yemek kan şekerini dengeleyerek, iştahı baskılar.
– Beslenmede posa içeren besinlerin (meyve, sebze, tam tahıllar, kuru baklagiller) tüketimine önem verilmelidir. Bu besinler, midede daha fazla yer kapladığı için uzun süre tok tutar ve iştah kontrolü sağlar. Beyaz ekmek yerine, saflaştırılmamış (işlem görmemiş) tam buğday, çavdar ya da yulaf ekmeği tercih edilmelidir. Günde en az 5 porsiyon sebze-meyve tüketilmelidir. Ana öğünlerde yemeklerin yanında tokluk hissini artıran söğüş sebze ya da salata bulundurulmalıdır.
– Protein içeren besinlerin (yumurta, yoğurt vs.) gerekli miktarlarda öğünlerde bulunması, tokluk hissi verir ve iştahı baskılar. Ayrıca tarçın ve yeşil çay da iştah kontrolünün sağlanmasına yardımcı olur.
– Beyin 20 dakikadan sonra tokluk hissini algılar. Bu nedenle öğünler yavaş yenmeli ve iyi çiğnenmelidir.
– Günde 2-2.5 (10-12 bardak) litre su tüketilmelidir. Su, midede hacim oluşturarak, tokluk hissi verir. Öğünlerden önce su içmek, iştah kontrolüne yardımcı olur ve fazla yemeyi önler.
– Şekerli besin ve içecekler, vücutta hızlı kana karışarak daha erken açlık hissi geliştirdiği ve iştahı kontrol etmek güçleştiği için sıklıkla tercih edilmemelidir.
– Evde sağlıksız atıştırmalıklar bulundurulmamalıdır. Açken veya ruhsal olarak iyi hissedilmediğinde alışverişe çıkılmamalıdır.
– Televizyon karşısında sevilen dizi ya da program izlenirken iştah kontrolünün sağlanması zorlaştığı ve farkında olmadan porsiyon miktarı artırıldığı için alışkanlık haline getirilmemelidir.
– Günde 7-8 saat uyku uyunmalıdır.Yeterli ve kaliteli bir uyku,hormonların daha dengeli salgılanmasını ve iştah kontrolünü sağlar. Yapılan araştırmalar da bunu desteklemektedir.
Fazla kilo alımını önlemek için iştahı kontrol altında tutmalısınız.
Dyt. Gaye Taşkentli