İnsülin;pankreas tarafından salgılanan ve vücudun şekeri kullanmasına yardımcı olarak kandaki şeker seviyesini normal sınırlarda tutan bir hormondur.
İnsülin direnci ;genetik yatkınlık, hareketsiz yaşam tarzı,dengesiz ve düzensiz beslenme sonucunda oluşabilen bir sağlık sorunudur. İnsülin direnci, vücudumuzda bulunan hedef dokuların yani kas,karaciğer ve yağ dokusunun insüline olan cevabının azalmasıdır.Kanda yüksek olan insülin önce kan şekerini hücre içine girişini sağlar fakat daha sonra bu görevini yapamaz hâle gelir.İnsülin hormonunun görevini yeteri kadar yapamaması durumuna insülin direnci denilmektedir.İnsülin direnci olan kişilerde ;sık acıkma,terleme, zor kilo verme,tatlıya karşı hassasiyetlik gözlenmektedir.
İnsülin direncinin klinik olarak en etkili tanı yöntemi HOMA testidir. Normal bireylerde HOMA değeri 2.7’den düşük olarak kabul edilmektedir.2.7’nin üzeri ise insülin direncinin varlığını göstermektedir.
İnsülin direncinin varlığıdurumunda tedavisine başlanmadığı sürece ardından çağımızın en büyük sorunlarından olan şeker hastalığı(diyabet) riskini artırmaktadır. Bunun yanında insülin direnci;obezite,kalp damar hastalıkları,hipertansiyon, karaciğer yağlanması,polikistikover sendromu,uyku apne sendromu gibi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.
Yapılan çalışmalar sonucundagenellikle fazla kilolu kişilerde insülin direnci gözlendiği saptanmıştır.
İnsülin direnci Tedavisi
İnsülin direncinin tedavisi yaşam tarzı değişikliğidir.Kan şekerimizi yavaş yükseltme etkisinden dolayı düşük glisemik indeksli besinleri tercih ederek ,dengeli ve düzenli olarak beslenmek ,bunun yanında düzenli yapacağımız fiziksel aktivite (düzenli yürüyüş vs.) insulin direncinin en etkin tedavi yöntemidir. .Bunun dışında diğer bir tedavi yöntemi ise hekim önerisi ile yapılacak olan ilaç tedavisidir.
Glisemikindeksi yüksek besinleri tükettiğimiz zaman hızla sindirilir ve kan şekerimizi hızla yükseltirler.Hızla yükselen kan şekerini hisseden pankreas yüksek miktarda insülin salgılıyor.Fazla miktarda salgılanan insülin kan şekerini öncelikle şeker depolarına ve artanıda yağ depolarına gönderiyor.Vücut bununla birlikte yağlanmaya başlıyor ve fazla miktarda salgılanan insülin hemen kan şekerini düşürüyor.Bunun sonucunda açlık hissi oluşuyor.Açlık hissini gidermek için tekrar yemek yeniliyor ve bunun sonucunda artan kilolar, biriken yağlar, insülin direncine neden oluyor.
Peki Gİ düşük besinler hangileridir?
Çavdar ve buğday içeren ekmek türleri, tam tahıllı ürünler ,bazı sebze ve meyveler,süt,yoğurt ,kurubaklagiller kan şekerimizi yavaş yükseltme yeteneğine sahip olmaktadır.
Gİ yükseltebilecek besinlerin başlıca; tatlı ,kurabiye,beyaz ekmek,çikolata,bal ,pekmez,reçel,pirinç ,makarna ,kolalı ve asitli içeceklerdir
Hayatımızda yapacağımız küçücük bir yaşam tarzı değişikliği ve bu tarzı benimsemek bizi daha sağlıklı günlere taşıyacaktır.
Sağlıklı yarınlar dilerim…..
Diyetisyen ŞENGÜL AKKARTAL