Obezite ve oluşumuna katkı koyan nedenler uzun yıllardan beri çalışmalarda en çok çalışılan konulardan olmuştur. Fizyolojik mekanizmalar, çevresel faktörler, genetik faktörler, psikolojik ve kültürel çevrenin de obeziteyi etkileyen nedenlerin arasında yer aldığı belirlenmiştir.
Obezite günlük ihtiyacın üzerinde aşırı bir enerji alımı ile buna karşılık olarak yetersiz enerji harcaması arasında meydana gelen dengesizlik sonucunda meydana gelen kronik bir durum olarak tanımlanmaktadır. Sonuç olarak enerji alımı, harcananın üzerinde olması obeziyeti meydana getirmekte ve kişi kilo artışına gitmektedir. Bu alım ve harcama arasında denge olması ise kişinin kilosunu korumasına neden olmaktadır.
Yetişkinlerde obezite gelişimine neden olan risk faktörleri aşağıdaki gibidir;
- Fiziksel aktivitede azalma,
- Enerji içeriği yoğun beslenme alışkanlığı,
- Yaş,
- Kadın olmak,
- Doğum sayısı,
- Alkol alımı,
- Anne veya babanın veya her ikisinin de obez olması,
- Psikolojik problemler,
- Altta yatan rahatsızlıklar,
- Eğitim düzeyi.
Obezitenin genetik olduğu yapılan araştırmalar ile gösterilmiş olsa da, genetikden bağımsız olarak enerji alımındaki artış ve harcamadaki azalmada bu durumu meydana getirmektedir. Ailesel yatkınlığın 35% rol oyanamkta olduğunu düşünürsek, geriye kalan olgularda çevresel faktörler ve yaşam tarzlarındaki değişiklikler etken olmaktadır.
Obezitenin tanımlanmasında Dünya Sağlık Örgütü; Beden Kitle İndeksi’nin
(BKİ) kullanılmasını önermektedir. Bu değerin hesaplanması için kişinin ağırlığını (kg cinsinden), boy uzunluğunun (metre cinsinden) karesine bölmesi gerekmektedir.
BKİ : Vücut ağırlığı (kg) / Boy (m)2
Aşağıdaki tabloda bu değerlerin kesişim noktaları verilmektedir. Tabloda verilen kesişim değerleri çocukluk çağı için kullanılması önerilmemektedir.
| Sınırlandırma | BKİ (kg/m2) |
| Zayıf | < 18.50 |
| Normal | 18.50 – 24.99 |
| Hafif Şişman | > 25.00 |
| Fazla Kilolu | 25.00 – 29.99 |
| Şişman | >30.00 |
| 1. Derece Şişman | 30.00 – 34.99 |
| 2. Derece Şişman | 35.00 – 39.99 |
| 3. Derece Şişman | >40.00 |
Yukarıda verilen değerlendirmeler doğrultusanda fazla kilolarınızdan kurtulmak için Kıbrıs Türk Diyetisyenler Birliğine bağlı olan bir diyetisyene mutlaka başvurup profesyonel bir destek alınız.
Uzm. Dyt. Tuğçe Cumaoğlu