Kafein, çeşitli içecek, yiyecek ve ilaç bileşiminde bulunan uyarıcı ve idrar söktürücü özelliği olan bir maddedir. Uyarıcı özelliği nedeniyle kan basıncını ve kalp atım hızını yükselttiği için, gebelik döneminde tüketimi önerilmemektedir. Ayrıca, hem anne adayının hem de bebeğinin uyanık kalmasına, uyku düzeninin ve hareketlerinin bozulmasına neden olmaktadır. Kafein, diüretik etkisi nedeniyle sık idrara çıkmanıza ve böylelikle vücut sıvınızın azalmasına neden olur. Ancak sizin vücudunuzda bulunan sıvı miktarının, bebeğinizin içinde bulunduğu yaşam sıvısının (amniyon sıvısı) miktarını önemli derecede etkilediği unutulmamalıdır. Orta düzeyde tüketilen kafein anne adayında çarpıntı ve benzeri yakınmalar yaratmasa da bebeğin kalp atımlarında ve solunumunda belirgin bir artışa neden olabilir. Özellikle yemeklerden hemen sonra alınan kafein bağırsaklardan demir emilimini % 40 oranında azaltmaktadır. Gebelik döneminde demir gereksiniminizin çok yüksek olduğu unutulmamalıdır.
Fazla miktarda alınan kafein, erken doğum, düşük yapma, düşük doğum ağırlığı, intrauterin (rahim içi) gelişme geriliği, anemi gibi sorunlara neden olabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü, günlük 200 mg kafeini gebelikte sınır olarak belirlemiştir.
Hangi yiyecek içeceklerde kafein bulunuyor?
Kafein tahmin edilenden daha fazla maddenin içinde bulunmaktadır. Örneğin; çikolata ve bazı bitkisel çayların bileşiminde de kafein vardır. Bunun yanı sıra bazı soğuk algınlığı ilaçları ile ağrı kesiciler de kafein içermektedir.
Çay ve kahve gibi içeceklerin içerdiği kafein miktarı demleme ya da kahvenin türüne göre değişiklik göstermektedir. Aşağıda bulunan bazı besinlerin kafein içeriklerini inceleyebilirsiniz.
| Filtre kahve | 1 fincan | 135-200 mg |
| Espresso | 1 fincan | 100 mg |
| Cappuccino | 1 fincan | 100 mg |
| Hazır kahve | 150 cc | 57 mg |
| Türk kahvesi | 1 fincan | 57 mg |
| Kafeinsiz kahve | 150 cc | 5 mg |
| Demleme çay | 175 cc | 20 – 110 mg |
| Ice Tea | 330 cc | 70 mg |
| Hazır çay | 200 cc | 30 mg |
| Kola | 1 Kutu | 30 – 56 mg |
| Çikolata | 60 gram | 10 – 50 mg |
| Kakao | 1 küçük fincan | 4 mg |
Kafeini Azaltmak İçin Anne Adaylarına Öneriler;
- Sallama çay içiyorsanız poşeti suda 5 dakika yerine 1 dakika bekleterek kafein oranını yarı yarıya azaltmanız mümkündür.
- Bitkisel çay tercih ediyorsanız mutlaka kutusundaki uyarıcı etiketleri kontrol edin. İçerisindeki kafein ve diğer maddelerin miktarını kutusunda yazmayan markaları tercih etmeyiniz.
- Bazı soğuk algınlığı ilaçları ile ağrı kesici ilaçlarda da kafein olacağı unutulmamalı ve ilaç prospektüsleri dikkatli bir şekilde okunmalıdır.
- Öğleden sonra kafein tüketiminden kaçınmaya özen gösteriniz.
- Kafeinsiz kahveleri tercih edebilirsiniz.
- Kola yerine limonlu sodayı tercih edebilirsiniz.
- Çikolata seçiminizde ise sütlü çikolataları tercih edebilirsiniz.
- Gün içerisindeki kafein alımınızı 200 mg ile sınırlandırınız.
Dyt. Ayşe ÖZGÖKER